گلهای
آن بسته به نوع نعناع ممکن است قرمز ، ارغوانی یا سفید باشد. نعناع در
مناطق معتدل و آفتابگیر به خوبی رشد میکند. نعناع از قدیمالایام به
عنوان یگ گیاه معطر و اشتها آور و برای ناراحتیهای دستگاه گوارش بکار
رفته است. بقراط پدر علم طب از نعناع در نوشتههای خود یاد کرده است. در
قرون وسطی از نعناع در معالجه بیماریها و برای التیام زخمها و درمان درد
گزیدگی زنبور و سگ هار استفاده میشد.
ترکیبات شیمیایی
نعناع دارای
مادهای به نام منتول میباشد که ایجاد احساس خنکی در دهان میکند. مقدار
منتول در نعناع بسته به نوع آن از 35% تا 55% تغییر میکند که البته اگر
نعناع دیر کنده شود مقدار منتول آن تا حدود 30% پائین میآید.
خواص داروئینعناع
از نظر طب قدیم ایران نسبتا گرم و خشک است و از نظر خواص دارویی از پونه
قویتر است. از نعناع اسانس ، روغن و تنتور تهیه میکنند که مصارف طبی
مختلفی دارد.
* نعناع باد شکن است و گاز معده و روده را از بین میبرد.
* نعناع تقویت کننده معده و بدن است.
* نعناع ضد تشنج و ضد سرفه است.
* یک فنجان چای گرم نعناع سینه را آرام میکند.
* نعناع مسکن ، آرام بخش و قاعده آور است.
* استفاده از نعناع درد شکم را برطرف میکند.
* نعناع درمان سرماخوردگی و آنفلوانزا میباشد.
* نعناع ناراحتیهای عصبی را برطرف میکند.
* برای تسکین درد دندان نعناع را در دهان گذاشته و بجوید.
* آشامیدن چای نعناع و یا عصاره نعناع خونریزی سینه را قطع میکند.
* کمپرس نعناع درد سینه و پهلو را از بین میبرد.
* نعناع کرمهای روده و معده را میکشد.
* برای از بین بردن سکسکه و دل بهم خوردگی و استفراغ نعناع را با آب انار ترش بخورید.
* نعناع ادرار را زیاد میکند.
* برای رفع قولنح و دردهای روده معده و هضم نشدن غذا چای نعناع بنوشید.
* برای از بین بردن گلو درد چای نعناع غرغره کنید.
* نعناع معرق است بنابراین تب را پائین میآورد.
* در هنگام سرماخوردگی بینی را با چای نعناع بشوئید.
مصارف اسانس نعنا
یکی
از فرآوردههای نعناع اسانس نعناع است که از تقطیر برگ و سرشاخههای گلدار
نعناع تحت اثر بخار آب تهیه میشود و دارای 50% تا 70% منتول میباشد.
اسانس نعناع که در کشور انگلستان تهیه میشود شهرت خاصی دارد. این اسانس
به عنوان تقویت کننده معده بادشکن ، ضد عفونی کننده ، رفع دلپیچه بچهها
و اسهال بکار میرود برای استفاده از اسانس نعناع کافی است که مقدار یک تا
سه قطره آنرا با یک لیوان آب و یا نوشابه مخلوط کرده و بنوشید.
اسانس
نعناع را نباید به مقدار زیاد برای کودکان و نوزادان استفاده کرد زیرا روی
حرکات تنفسی و قلب اثر گذاشته و ممکن است که خطرناک باشد. اگر اسانس نعناع
به مقدار زیاد مصرف شود فشار خون را بالا برده و موجب حالت تهوع ، استفراغ
و درد معده میشود. اگر بدن شما خارش دارد مقدار 2 گرم اسانس نعناع را در
50 گرم وازلین ریخته ، خوب باهم مخلوط کرده و در محل خارش بمالید. اگر از
بیماری رماتیسم و آرتروز رنج میبرید از روغن نعناع استفاده کنید طرز
استفاده از آن به این صورت است که 2 قطره روغن نعناع را با یک قاشق
سوپخوری روغن بادام مخلوط کرده و محلهای دردناک را با آن ماساژ دهید.
برای
رفع سردرد از کمپرس نعناع استفاده کنید بدین ترتیب که 10 قطره روغن نعناع
را با یک لیوان آب سرد مخلوط کرده و در یک کاسه بریزید سپس یک پارچه که به
اندازه پیشانی باشد در آن فرو برده آب اضافی آنرا بگیرید و روی پیشانی و
شقیقهها بگذارید تا سردرد برطرف شود. نعناع بهترین دوست کبد است. کبد را
تمیز کرده و صفرا را رقیق میکند و کلسترول خون را پائین میآورد. برای
این مورد چای نعناع را قبل از غذا بنوشید.